เรื่องของเต้าเตง (道教斗燈/斗首之簡介)

วันนี้จะมาแนะนำเรื่อง เต้าเตง(斗燈) หรือ เต้าชิ้ว(斗首) ครับ เพราะปัจจุบันมีคนรู้เรื่องนี้น้อยและส่วนใหญ่จะไม่เข้าใจถึงจุดประสงค์ในการจุดเต้าเตง

ในการประกอบพิธีกรรมของเต๋านั้น ปกติแล้วเต้าเตงจะถูกปลุกเสกและจุดขึ้นในระหว่างพิธีกรรมการบูชาเต้าโบ้หง่วนกุน (斗母元君)และเทพเจ้าดาวเหนือทั้งเก้าหรือปักเต้ากิ้วหองซู่ฮกแชกุน (北斗九皇賜福星君) จุดประสงค์ในการปลุกเสกและจุดตะเกียงนั้น เพื่อเป็นการอธิฐานในการขับไล่สิ่งชั่วร้าย และบาปต่างๆ (消災解厄) อีกทั้งยังเป็นการขอพรให้บุพการีมีอายุยืนยาวอีกด้วย (延生長壽)

นอกจากเต้าเตงจะถูกใช้ในพิธีข้างต้นแล้ว ปัจจุบันมีพิธีกรรมต่างๆ ที่มักจะมีการจุดเต้าเต่งเพิ่มเติมดังนี้คือ พิธีขอพรในวันขึ้นปีใหม่จีน (新春祈福禮斗), พิธีขอพรในเรื่องของการศึกษาเล่าเรียนหรือการสอบแข่งขัน (文昌長智禮斗), พิธีขอพรในเรื่องการค้า (生意通順禮斗) และพิธีตามความเชื่ออื่นๆ

ในการปลุกเสกหรือการจุดเต้าเตงนั้น จะต้องกระทำโดยผู้ที่ได้รับการฝึกมาครับ หรือต้องเป็นนักพรตเต๋า ก่อนที่จะทำการปลุกเสกหรือจุดตะเกียงนั้น นักพรตจะต้องมีการรายงานบอกกล่าวชื่อ วันเกิด ที่อยู่ ของผู้เป็นเจ้าของเต้าเต่งต่อเทพเจ้า เพื่อเทพเจ้าจะได้รับรู้และมาร่วมประกอบพิธีครับ ดังนั้นข้อมูลเหล่านี้จะต้องเตรียมไว้ในนักพรตเต๋าครับ

เมื่อถึงวันที่เป็นมงคลแล้ว นักพรตเต๋าจะใช้เวลาประมาณครึ่งชั่วโมงประกอบพิธีที่เรียกว่า คายเต้า (開斗科儀) ซึ่งพิธีนี้นักพรตเต๋าจะทำการอัญเชิญเทพเจ้าที่เกี่ยวข้องมาร่วมประกอบพิธีและอ่านรายงานครับ ปัจจุบันจะไม่ค่อยพบการประกอบพิธีคายเต้านี้ครับ อาจเป็นเพราะมีนักพรตที่ได้รับการฝึกประกอบพิธีนี้มีน้อย หรือมีการบิดเบือนจนหายสาบสูญไป ก็เป็นไปได้ครับ...น่าเสียดายอย่างยิ่ง

ในการประกอบพิธรกรรมนั้น จะมีสิ่งของหลายอย่างที่จะต้องใช้ใส่ในเต้าเตง ซึ่งทั้งหมดจะต้องได้รับการปลุกเสกก่อนทั้้งสิ้น ก่อนที่พิธีกรรมนี้จะเสร็จสิ้น นักพรตเต๋าจะทำการอัญเชิญสิ่งของสุดท้ายนั้นคือ ไฟแห่งเทพ (丙丁火) เพื่อทำการจุดตะเกียงให้แสงสว่างและเพื่อขอให้อายุยืนยาว (光明延壽) ก็เป็นอันเสร็จพิธีกรรมนี้ครับ

สิ่งสำคัญคือเมื่อตะเกียงได้ถูกจุดขึ้นแล้วนั้น ต้องระวังไม่ให้ตะเกียงดับครับ และต้องดูแลเก็บเต้าเตงเป็นอย่างดีครับ

ขอบคุณภาพจาก 臺灣節慶之美 http://ttf.ncfta.gov.tw และ http://javewu.multiply.com