การเรียกงานวันเกิดพระ (เทพเจ้าจีน) ให้ถูกต้อง

สำหรับคนจีนแล้ว งานคล้ายวันเกิดจะจัดได้ต้องมีอายุครบหกสิบปีนะครับ (แซยิด 生日)  เพราะว่า นั้นคือ งานครบรอบวันคล้ายวันเกิดจริงๆ เนื่องจากในระบบปีนักสัตว์ (ถ้าเขียนผิดขออภัยด้วย) ของจีนนั้น ประกอบด้วยสิบสองนักสัตว์ แต่ละนักสัตว์แบ่งเป็น ห้าธาตุ เช่น ผมเกิดปี วัวธาตุดิน (เรียกสั้นๆว่าวัวดิน) ต้องรอให้ครบ 12 ปี x 5 ธาตุ จึงจะครอบรอบปีวัวดิน ของผม

แต่สำหรับพวกเทพเจ้าเทวดาจีนนั้น แต่ละท่านมีอายุเป็นหลักร้อยปีพันปี จึงมีคำเฉพาะเรียกงานคล้ายวันเกิดของพวกเทวดาเหล่านั้น ซึ่งที่พบเห็นมีดังนี้ครับ

บ่านซิว (bān-siū) - 萬壽

ใช้สำหรับเทพระดับบิ๊กๆเท่านั้นครับ เช่น ซำเช้ง 三清道祖 เทพศาสดาของศาสนาเต๋า หรือ หยกอ๋องซ่งเต่ 玉皇大天尊 เทพเจ้าของเทพเจ้า แต่ในหนังสือที่ผมสะแกนมาให้ดูเป็นตัวอย่างนั้น พระเหี้ยนเที้ยนซ่งเต่ ก็ใช้คำว่า บ่านซิ่ว ด้วยนะครับ


เช้งชิว (chheng-chhiu) - 千秋

ใช้สำหรับเทพเจ้าชั้นสูง เช่น ระดับ เทียนเต่ 天帝 หรือ เต่กุน 帝君 เป็นต้นครับ เช่น เทพ 紫微帝君 (หนึ่งใน กิ้วอ๋องไต่เต่ งัย โปรดสังเกตว่ามีการใช้คำว่า 紫 ซึ่งแปลว่าสีม่วง มาใช้เป็นชื่อเรียกท่าน เพราะท่านเกิดตอนเริ่มแรกของการเกิดสรรพสิ่งในจักรวาล หรือ บิ๊กแบง (ไท่จี๋) ครับ และแสงสเปรคตั้ม สีม่วงนั้นมีความถี่สูงสุด และให้ความร้อนสูงสุด ดังนั้น ศาสนาเต๋าจึงให้ความสำคัญกับสีม่วงมากๆๆๆ และเชื่อกันว่า เป็นสีแห่งความบริสุทธิ์ครับ ไม่ใช่สีขาวนะเออ ฮ่าๆ), 天皇大帝 (เที้ยนอ๋องไต่เต่ นี่ก็เป็นหนึ่งในกิ้วอ๋อง), ไท่อิดเทียนจุน 太乙天尊, 普化天尊, 東嶽大帝, 三官大帝 เป็นต้น


หัวต้าน hôa tàn หรือ หัวซิว hôa siū - 華誕,華壽

ใช้กับเทพเจ้าหรือ เซียนที่เป็นเพศหญิงครับ เทพธิดานางฟ้า นั้นเอง
อาทิเช่น 王母娘娘, 斗姆元君, 媽祖 เป็นต้น
แต่ตัวอย่างที่ผมสะแกน จะไม่เห็นใช้คำนี้เน๊อะ เดี๋ยวจะลองไปเปิดอีกเล่มดู เผื่อใช้ไม่เหมือนกัน

เซ้งต้าน sèng-tàn - 聖誕

ใช้กับเทพระดับอาจารย์ (師), เซียน (仙), ฤาษี (真人จินหยิน), นายพล จอมทัพ (天將,天君元帥เที้ยนกุน, หง่วนโซ่ย) หรือ บุคคลในประวัติศาสตร์ที่สำเร็จเป็นเทพ มียศศักดิ์ในสวรรค์ชัดเจน เช่น กวนกง 關公 หรือ งักฮุย 岳飛 เป็นต้น

tàn-sîn ต้านสิน หรือ ซิวต้าน siū tàn - 誕辰, 壽誕

ใช้กับเทพเจ้าทั่วๆไปได้ครับ แต่บางครั้งจะเห็นใช้กันมากโดยเฉพาะกับเทวดาเจ้าที่ 土地公 หรือเทพรักษาเมือง 城隍神 หรือ เทพเจ้าที่อยู่ในโลกของดินและน้ำครับ 地界水界諸神 (ในระบบเทวดาจีนจะแบ่งเป็นสามโลกคือ ฟ้า ดิน และน้ำ ครับ)

งานวันเกิดพระที่จัดกันส่วนใหญ่ที่ผมเห็นมา ส่วนมากผมจะเห็นเน้นการเข้าทรงซะมาก บางทีมีการดื่มเหล้ากันเป็นที่ครึกครื้นอีกด้วย

น้อยมากหรือแทบจะไม่เห็นเลยคือการประชาสัมพันธ์ คุณความดีของเทพเหล่านั้น และระลึกถึงความดีของท่าน เทวดาจีนส่วนใหญ่ตอนมีชิวิตเป็นมนุษย์ ต้องประสบกับความยากลำบากต่างๆนานา เพื่อบรรลุคุณธรรมความดี หรือ ช่วยเหลือเพื่อนมนุษย์ ด้วยกันครับ

บทความนี้เขียนเมื่อ ๒๙ เมษายน ๒๕๕๑